Lekarz rodzinny
Świadczenia POZ udzielane są ubezpieczonym, którzy dokonali wyboru lekarza, pielęgniarki i położnej POZ poprzez złożenie odpowiedniej deklaracji wyboru, a także uczniom objętym opieką pielęgniarki szkolnej. Osoby ubezpieczone w NFZ mają prawo wyboru lekarza, a także pielęgniarki i położnej POZ w poradniach mających podpisaną umowę z oddziałem wojewódzkim NFZ.
Ubezpieczony może wybrać tylko jednego lekarza, jedną pielęgniarkę i jedną położną POZ. Przy wyborze nie obowiązuje rejonizacja, nie trzeba zatem korzystać z usług placówki medycznej położonej najbliżej miejsca zamieszkania.
Wybór lekarza, pielęgniarki, położnej POZ może mieć miejsce nie częściej niż dwa razy w ciągu roku kalendarzowego. W przypadku każdej kolejnej zmiany pacjent jest zobowiązany do dokonania opłaty w wysokości 80 zł. Ubezpieczeni nie wnoszą opłat, gdy zmiana wymuszona jest czynnikami od nich niezależnymi.
Zmieniając lekarza, pielęgniarkę czy położną POZ, należy pamiętać o przekazaniu swojej dokumentacji medycznej nowemu świadczeniodawcy. Zakład opieki zdrowotnej ma obowiązek udostępnić pacjentowi, jego przedstawicielowi ustawowemu lub osobie upoważnionej dokumentację medyczną w postaci kopii, odpisu lub wyciągu. Za udostępnienie dokumentacji zakład opieki zdrowotnej pobiera opłatę, którą pokrywa pacjent.
Placówki POZ działają od poniedziałku do piątku w godzinach 8-18 z wyłączeniem dni ustawowo wolnych od pracy. Porady udzielane są w ambulatorium lub - w przypadkach uzasadnionych wskazaniami medycznymi - w trakcie wizyt domowych zgodnie z harmonogramem pracy poradni.
Pacjent może rejestrować się do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej osobiście, telefonicznie lub za pośrednictwem osób trzecich.
W przypadkach uzasadnionych medycznie świadczenia udzielane są w dniu zgłoszenia. W schorzeniach przewlekłych, w przypadkach stanowiących kontynuację leczenia oraz w sytuacjach, gdy wizyta w poradni nie jest podyktowana koniecznością uzyskania pomocy medycznej (np. wynika z potrzeby powtórzenie leków), świadczenia udzielane są w terminie uzgodnionym z pacjentem.
W przypadku nagłego zachorowania lub nagłego pogorszenia stanu zdrowia podczas pobytu poza miejscem zamieszkania (np. na urlopie, w delegacji lub podczas wizyty u rodziny), ubezpieczony ma prawo do bezpłatnych świadczeń zdrowotnych u innego (niż wybrany w deklaracji) świadczeniodawcy POZ mającego podpisaną umowę z NFZ.